
Pazar Şehitlik Anıtı Rize Pazar İlçesi Şehitlik köyü Cami Mahallesi Fırtına Deresi Batı Yakasında bulunmaktadır. 1. Dünya Savaşı yıllarında Rusya Türk topraklarını işgal etti ve çok sayıda Müslüman Türk'ü ruslar öldürdü. 1916 yılının Ocak aylarında Ruslar Kafkaslar üzerinden Anadolu topraklarına saldırılara başladı. Rusların niyeti eski Bizans'a (Roma) kadar ulaşmaktı. Bölgede az sayıda Osmanlı askeri kalmıştı. Aslan Artvin Hopalı olan Mamovizade Mümtaz Yüzbaşı Ali Rıza bey İstanbul'dan cepheye geldi. Soyadı kanunundan sonra Yüzbaşı Ali Rıza bey Ali Rıza Benli olmuştur. Ali Rıza bey, Hopalı Laz Mamoy Mustafa'nın soyundan gelmektedir. Yüzbaşı Ali Rıza bey kısa süre içerisinde Lazlar, Hemşinliler ve yöre halkından çok kişiyi organize edip 3 taburdan oluşan bir birliği hazırladı. Birliğin adı Teşkilatı Mahsusa Gönüllü Birlikleri oldu. Bu arada Teşkilatı Mahsusa'nın İttihat ve Terakki'nin askeri kanadı olduğunu belirtelim. Teşkilatı Mahsusa Birliği'nin başı Yüzbaşı Ali Rıza beyin Yardımcısı Nail bey idi. Sonraları Ali Rıza bey Teşkilatı Mahsusa alayı komutanı oldu. Teşkilatı Mahsusa askerleri, Karadeniz Sahili Müfrezesi, Lazistan Havalisi Kumandanlığı vasıtasıyla 3. Orduya bağlıydı. Savaş devam ederken Mahmut Kamil Paşa'dan sonra 3. ordu komutanlığına vekaleten 11. Kolordu komutanı Abdülkerim Paşa bakmaktaydı. Rus orduları 8 gemilik filo ile denizden tüm sahili ağır silahlarla sürekli bombalıyorlardı. Ruslar Arhavi, Fındıklı'da durdurulamadı. Pirinçlik köyü Fırtına deresinin doğu yakasında bulunmaktadır. Asıl Türk birlikleri derenin batı yakasında Pazar Dernek köyünde (eski adı ile koskenevat köyünde) toplanmışlardı. Askerlerin başında Halepli Binbaşı Ahmet Tevfik bey, Sahil Müfrezesi Kumandan vekili Binbaşı Edhem bey bulunuyordu. Türk birlikleri yeni bir direniş ve savunma hattı oluşturdular. Kuzeyden Pazar Hamidiye köyü, Ardeşen Akkaya köyü (Eski adı ile Pelegivat köyü), Güneyde Çamlıhemşin Aşağı Çamlıca arası birlikler Fırtına deresinin batı hattını korumaya almaya çalışmışlardı. Rus askerleri ise Fırtına deresinin doğu hattı boyunca güneye (Kaçkar dağlarına doğru) Ardeşen Aşağı Durak köyü ve Yukarı Durak köyü (Zğem köyü/Ziğem Köyü) bölgesinde iki bölük halinde Rus askerleri bulunuyordu. Fırtına deresinde bulunan kemer köprüler askerlerin geçişleri için yeterli değildi. Bu nedenle Rus askerleri köylerde bulunan ahşap evlerin sökülmesine karar verdiler. Yöre mimarisinde ahşap evler çivisiz geçmeli sistemle yapılmıştı. Evler yöre halkına söktürüldü ve ağaçlar dereye kadar sivil halka taşıttırıldı. Rus askerler kemer köprülerden ve yeni yapılan köprüden Fırtına deresinin batısına geçtiler. Ruslar denizden gemilerle dağları bombalarken, Ruslar kara harekatı yapıyorlardı. Ruslar ile Türkler arasında çatışma Pazar Şehitlik Köyünde meydana geldi. Türklerden çok sayıda asker ve Teşkilatı Mahsusa Mücahidi şehit oldu. 4 Mart 1916 tarihli kara savaşından sonra Ruslar Batı'ya doğru işgallerine devam ettiler. Ayrıca tarihler miladi 19 Mart 1916'yı gösteriyordu. Ruslar Ardeşen ilçesinde Rus askerleri ile Türkler arasında çatışma Ardeşen Baş Mahalle (eski adı ile Siyat) ve Ardeşen Pirinçlik köyünde (eski adı ile Sifat köyü) bölgesinde yapılmıştır. Pazar Şehitlik Anıtı Pazar ilçesi Şehitlik Köyü sınırları içerisinde olmasına rağmen yerel halk için önemlidir. Rize şehitlik, Ardeşen şehitlik, Pazar şehitlik denilince ilk akıllara burası gelmektedir. Pazar Şehitlik havalimanı arasındaki mesafe yaklaşık 21 kilometredir. Pazar Şehitlik Necran Bungalow arasındaki mesafe ise yaklaşık 16 kilometredir. Pazar Şehitlik konum ve Pazar Şehitlik harita yol tarifini aşağıdadır.
Rize havalimanı Pazar Şehitlik harita yol tarifi
Necran Bungalow Pazar Şehitlik harita yol tarifi
Arama Sonuçları
Pazar şehitlik Anıtı Rize pazar şehitlik anıtı şehitlik anıtı rize pazar ilçesi pazar ilçesi rize pazar pazar şehitlik köyü Cami şehitlik köyü cami Mahallesi Fırtına Deresi Batı Yakası Dünya Savaşı Rusya Türk toprakları Müslüman Türk müslüman türk Kafkaslar eski Bizans Roma Osmanlı askeri Artvin Hopa hopa Mamovizade Mümtaz Yüzbaşı Ali Rıza mamovizade mamovizade mümtaz Yüzbaşı Ali Rıza bey Ali Rıza Benli Hopalı Laz Mamoy Mustafa hopalı laz mamoy laz mamoy hopalı mamoy mamoy mustafa Yüzbaşı Ali Rıza ali rıza Lazlar Hemşinliler teşkilatı mahsusa Teşkilatı Mahsusa Gönüllü Birlikleri ittihat ve Terakki askeri kanadı Teşkilatı Mahsusa Birliği Nail bey Teşkilatı Mahsusa alayı Teşkilatı Mahsusa askerleri Karadeniz Sahili Müfrezesi Lazistan Havalisi Kumandanlığı 3 Ordu Mahmut Kamil Paşa Abdülkerim Paşa Rus orduları Arhavi Fındıklı 19 Mart 1916 Ruslar ardeşen ilçesi ardeşen Ardeşen Baş Mahalle Siyat Ardeşen Pirinçlik köyü Sifat köyü Pirinçlik köyü Pazar Dernek köyü dernek köyü koskenevat köyü Halepli Binbaşı Ahmet Tevfik bey Sahil Müfrezesi Binbaşı Edhem bey Pazar Hamidiye köyü hamidiye hamidiye köyü Ardeşen Akkaya köyü akkaya köyü Pelegivat köyü çamlıhemşin Aşağı çamlıca Kaçkar dağları Ardeşen Aşağı Durak köyü aşağı durak köyü Yukarı Durak köyü ardeşen yukarı durak köyü Zğem köyü Ziğem Köyü Fırtına deresinde bulunan kemer köprüler kemer köprüler Pazar şehitlik Köyü şehitlik köyü Teşkilatı Mahsusa Mücahidi 4 Mart 1916 Rize şehitlik Ardeşen şehitlik Pazar şehitlik pazar şehitlik anıtı şehitlik anıtı rize
|
|